Επίδαυρος

Αρχαίο θέατρο Επιδαύρου. Η Επίδαυρος είναι ο σημαντικότερος αρχαίος τόπος λατρείας του θεού Ασκληπιού.

Αρχαία Επίδαυρος

Η πόλη βρισκόταν,όπου σήμερα τα Πίδαυρα ή Παλαιά Επίδαυρος (Αρχαία Επίδαυρος)13 χιλιόμετρα από το Ασκληπιείο της.Το ιερό της συναντάμε στην περιοχή της σημερινής πόλης του Λυγουριού (Δήμος Ασκληπιείου, Δήμου Επιδαύρου) στην Πελοπόννησο στον νομό Αργολίδας,

Το επίσημο ιερό της πόλης

Από τα ιερά της πόλης κανένα κατά τους αρχαιολόγους δεν επιβεβαιώνεται με σιγουριά. Ένα ιερό της Ήρας πρέπει βρισκόταν εκεί που σήμερα είναι χτισμένη η εκκλησία του χωριού, ο Άγιος Νικόλαος. Τα τελευταία χρόνια έγινε γνωστό το πολύ καλά διατηρημένο θέατρο της πόλης . Τα εδώλιά του φέρουν όλα επιγραφές που μαρτυρούν ότι τα χάρισαν οι αξιωματούχοι της πόλης στον Διόνυσο(4ος-3ος αι. π.Χ.).Πρόσφατα, επίσης, αποκαλύφθηκε στα υψώματα προς τα δυτικά του λιμανιού ιερό της Αρτέμιδος. Η ιστορία της Επιδαύρου κατά τους ιστορικούς ελληνικούς χρόνους (1η χιλιετία) δε θεωρείται αξιοσημείωτη. Χαρακτηριστικές είναι οι διαμάχες με τους Αργείους για τα εδάφη της περιοχής και η διατήρηση της ανεξαρτησίας τους ως το τέλος, χάρη στη φιλία και τη συνεργασία με την Κόρινθο και τη Σπάρτη.

Το επίσημο ιερό της πόλης – κράτους της Επιδαύρου ήταν το Ασκληπιείο. Πλησίον βρίσκεται παλιότερο ιερό, του Απόλλωνος Μαλεάτα. Το τυπικό του Ασκληπιείου θεωρούσε κοινή τη λατρεία του Απόλλωνος και του γιου του Ασκληπιού. Η ορεινή αυτή περιοχή του Ασκληπιείου έπαιξε σημαντικό ρόλο πολιτιστικό για την περιοχή της Ακτής. Η παράδοση για τις δύο επιδαύριες θεές της γονιμότητας ,τη Δαμία και την Αυξησία ,που τα πανάρχαια αγάλματά τους από ξύλο ελιά ήταν περιζήτητη εγγύηση ευτυχίας για τις πόλεις της περιοχής ,είναι χαρακτηριστική. Τον 5 αι. π.Χ. το ιερό του Ασκληπιού αποκτά φήμη και επιρροή. Η γιορτή του ιερού του Ασκληπιείου γίνεται πανελλήνια. Η φήμη αυτή φέρνει οικονομική ευρωστία, ιδιαίτερα κατά τον 4ο-3ο αι. π.Χ. Σε μεγάλη ακμή έμεινε το ιερό και κατά τους ελληνιστικούς χρόνους, αλλά και στα ρωμαϊκά χρόνια μέχρι και τον 2ο αι. μ.Χ.

Βυθισμένη πόλη

Στο λιμάνι, βόρεια του Νησιού, έδεναν τα πολεμικά πλοία. Πιθανότατα, να είχε κτιστεί ένα τείχος, για να το χωρίζει από το απέναντι ακρωτήρι. Στο κέντρο του τείχους υπήρχε μια πύλη, ακριβώς εκεί όπου σήμερα βρίσκονται οι σημαδούρες που μετρούν το βάθος των νερών του καναλιού. Κάτω από το νερό μπορεί να δει κανείς καθαρά τα ερείπια των θεμελίων. Νότια του Νησιού υπήρχε το εμπορικό λιμάνι. Τα ερείπια του λιμανιού, των δρόμων του και των αποθηκευτικών χώρων διακρίνονται ακόμα και σήμερα κάτω από τα νερά του όρμου του Γιαλασίου». Οι ντόπιοι αποκαλούν το σημείο «βυθισμένη πόλη».

Οι ηθοποιοί των δραματικών παραστάσεων στην Επίδαυρο συνήθιζαν να κολυμπούν εκεί . Το 395 μ.Χ. οι Γότθοι του Αλάριχου φθάνουν κι εδώ λεηλατώντας τα πάντα. Η επίσημη απαγόρευση των αρχαίων λατρειών από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Θεοδόσιο Β΄ (426 μ.Χ.) σήμανε το τέλος της δράσης του ιερού του Ασκληπιείου. Η μεγάλη πεντάκλιτη βασιλική του 5ου αι. μ.Χ. στα ΒΑ του ιερού προβάλλει με την παρουσία της τη νίκη του Χριστιανισμού. Στη χερσόνησο «Νησί», όπου βρίσκεται η ακρόπολη της Αρχαίας Επιδαύρου, κοντά στο σημερινό χωριό Παλαιά Επίδαυρος, βρέθηκαν τα ερείπια παλαιοχριστιανικού ναού αφιερωμένου στην Παναγία. Είναι μονόκλιτος με ημικυκλική αψίδα και χρονολογείται το αργότερο στα τέλη του 6ου αι. ‘Ήταν πιθανότατα εκκλησία κάστρου. Δε γνωρίζουμε τι ακριβώς προκάλεσε το τέλος της πόλης της Επιδαύρου. Πιθανότατα, η αιτία να ήταν κάποια μόλυνση από τους βάλτους που βρίσκονταν κοντά στην πόλη. Άλλοι μιλούν για έκρηξη του γειτονικού ηφαιστείου των Μεθάνων και πιθανολογούν ακόμα και παλιρροϊκό κύμα που προκλήθηκε μετά. Ίσως και αυτή η αναταραχή να προκάλεσε και την ένωση του Νησιού με τη στεριά.